فرمول AIDA یا آیدا به فارسی، یکی از قوی‌ترین فرمول‌هایی است که کپی رایترها یا همان تبلیغ نویس‌ها از آن برای نوشتن متن‌های اثرگذار و اغواکننده استفاده می‌کنند.
فرمول AIDA چهار بخش است:
A: Attention
I: Interest
D: Desire
A: Action
همانطور که متوجه شدید یک متن تبلیغاتی با فرمول AIDA ساختار مشخصی دارد که در ادامه اجزای مختلف آن را بررسی می‌کنیم و سپس با چند مثال فرمول را بهتر درک می‌کنیم.
مرحله اول: جلب توجه مخاطب یا Attention
فرقی نمی‌کندکه در محیط وب می‌نویسید یا در دنیای واقعی، در هر دو حالت مخاطبان همواره مورد هجمه پیام‌های تبلیغاتی مختلف از گوشه و کنار هستند و در این میان تنها به تعداد محدودی از آنها می‌توانند توجه کنند.
اگر به دنبال آن هستید که متن شما خوانده شود، ابتدا باید کاری کنید که عنوان متن شما برای مخاطب جذاب باشد و توجهش را به اندازه ای جلب کند که با خود بگوید، بگذار ببینم این متن چه می‌گوید.
همانند وقتی که چندین نفر همزمان درحال صدا زدن شما هستند و در این میان شما برای شنیدن صحبت‌های یک نفر کنجکاو می‌شوید و تمام توجه خود برای فهمیدن صحبت‌هایش اختصاص می‌دهید.
مرحله دوم : ایجاد علاقه در مخاطب یا Interest
بسیار عالی، عنوان شما موفق بود و توانست توجه تعدادی را به خود جلب کند، اما این کافی نیست و این احتمال وجود دارد که کاربر با خواندن یک خط اول مطالعه را متوقف کند و بیخیال خواندن متن شود.
پس لازم است که پس از جلب توجه، کاری کنید که مطالعه متن برای کاربر جذاب شود و کاربر تمایل به مطالعه ادامه متن پیدا کند. روش‌های زیادی وجود دارد که یکی از آنها نوشته داستان وار است.
باید کاری کنید که مخاطب با خود بگوید ” موضوع جالب شد، دوست دارم ببینم آخر این متن به کجا می‌رسد”.
مرحله سوم : ایجاد شوق در مخاطب یا Desire
در این مرحله باید کاری کنید که مخاطب نسبت به محصول، خدمات یا اقدامی که پیشنهاد داده‌اید ذوق زده شود و نسبت به محصول یا سرویس یا هدف مورد نظر شما شوقی در دلش ایجاد شود. نگران نباشید، در ادامه با مثال‌های مختلف کاملا متوجه خواهید شد.
مرحله چهارم : دعوت مخاطب به عمل یا Action
و در نهایت تا تنور داغ است باید نان را بچسبانید. در این مرحله وقتی مخاطب حسابی ذوق زده شده است شما از طریق یک متن یا یک دکمه یا یک پیشنهاد مخاطب را به انجام عمل مورد نظر تشویق می‌کنید.
فکر می‌کنم تا همینجا به اندازه کافی با ساختار فرمول آیدا یا AIDA آشنا شده باشید اما مسئله این است که آیا یادگیری فرمول به تنهایی کافی است؟ خیلی‌ها با فرمول آیدا و چندین فرمول تبلیغ نویسی دیگر آشنا هستند اما آیا همه آنها متن‌های تبلیغاتی دیوانه کننده می‌نویسند؟ واقعیت این است که فرمول‌ها معجزه نمی‌کنند و تنها ساختاری را به شما معرفی می‌کنند به کمک آنها بتوانید بهتر فکر کنید. نه بیشتر!
مثلا فرض کنید که با همین فرمول AIDA قصد نوشتن یک متن تبلیغاتی را دارید. خب در اولین قدم باید یک تیتر جذاب بنویسید. اما یک تیتر جذاب چه ویژگی‌هایی دارید؟ اصلا چه تیتری برای مخاطب من جذاب است؟ اگر مخاطب خود را به خوبی نمی‌شناسید چطور می‌توانید تیتر جذابی برای او بنویسید؟
می‌بینید که با وجود آشنایی با این فرمول همچنان چالش‌هایی داریم، چالش‌هایی که از جنس شناخت مخاطب هستند، تا زمانی که شناخت درستی از مخاطب نداشته باشیم نمی‌توانیم متن‌های تبلیغاتی تاثیرگذار بنویسیم حتی اگر با هزاران فرمول تبلیغ نویسی آشنایی داشته باشیم.
بسیار عالی، حالا که با ساختار فرمول آیدا یا همان AIDA آشنایی پیدا کردید و متوجه شدید لازم است مخاطب خود را به خوبی بشناسید، برویم به سراغ دو مثال برای درک بهتر ساختار فرمول. دقت داشته باشید که این مثال‌ها جهت آشنایی بهتر شما با ساختار فرمول هستند و لزوما بهترین متن تبلیغاتی ممکن نیستند.
نمونه متن تبلیغاتی با فرمول AIDA
در مثال زیر یک متن تبلیغاتی برای معرفی یک میکروفون یقه‌ای که کیفیت ضبط مناسبی نسبت به قیمت اقتصادی آن دارد با فرمول آیدا نوشته شده است.
قرار نیست همیشه گران باشد. منظورم کیفیت است. (A)
وقتی سوژه مورد نظر با دوربین فاصله داشته باشد، میکروفون‌های یقه‌ای یک گزینه مناسب برای ضبط بهتر صدا هستند. اما هرچه گشتم میکروفونی ندیدم که هم قیمت مناسبی داشته باشد و هم کیفیت ضبط مناسبی، یا باید مبلغ زیادی می‌پرداختم و یا به میکروفون‌های بی‌کیفیت تن می‌دادم. (I)
در اوج ناامیدی با میکرفون بویا مدل BY-M1 آشنا شدم، پیشنهاد می‌کنم که حتما صدای ضبط شده با این میکروفون را از ویدیوی زیر بشنوید. باورم نمی‌شدکه این کیفیت ضبط برای یک میکروفون ۲۰۰هزار تومانی باشد. (D)
مشاهده میکروفن بویا (A)
نکته: در برخی مواقع می‌توانید از حقایق و آمارها (Proof) در فرمول خود استفاده کنید. استفاده از حقایق و آمارها به باورپذیرتر شدن متن تبلیغاتی شما کمک شایانی می‌کند.
این بار مثال قبل را با استفاده از Proof نوشته ام. یعنی فرمول به این شکل شده است. AIDPA که P همان Proof است.
قرار نیست همیشه گران باشد. منظورم کیفیت است. (A)
وقتی سوژه مورد نظر با دوربین فاصله داشته باشد، میکروفون‌های یقه‌ای یک گزینه مناسب برای ضبط بهتر صدا هستند. اما هرچه گشتم میکروفونی ندیدم که هم قیمت مناسبی داشته باشد و هم کیفیت ضبط مناسبی، یا باید مبلغ زیادی می‌پرداختم و یا به میکروفون‌های بی‌کیفیت تن می‌دادم. (I)
در اوج ناامیدی با میکرفون بویا مدل BY-M1 آشنا شدم، پیشنهاد می‌کنم که حتما صدای ضبط شده با این میکروفون را از ویدیوی زیر بشنوید. باورم نمی‌شدکه این کیفیت ضبط برای یک میکروفون ۲۰۰هزار تومانی باشد. (D)
بیش از ۲۰هزار مدرس ایرانی از میکروفن بویا برای ضبط آموزش‌های خود استفاده می‌کنند. (Proof)
مشاهده میکروفن بویا (A)
نوشتن یک مقاله با استفاده از فرمول AIDA
شاید تصور کنید که فرمول AIDA تنها برای نوشتن متن‌های تبلیغاتی که در آن یک محصول یا سرویس معرفی می‌شود مناسب است. در حالی که اینطور نیست و با وزنی که به قسمت‌های مختلف فرمول می‌دهیم مشخص می‌کنیم که این فرمول حالت تبلیغاتی داشته باشد یا خیر.
مثلا اگر عنوان خود را خیلی اغراق آمیز بنویسید یعنی وزن A را خیلی بالا برده اید و متن شما حالت تبلیغاتی پیدا کرده است. در مثال زیر می‌بینید که چطور از فرمول آیدا برای نوشتن یک مطلب آموزشی استفاده شده است.
با بهبود عکس‌ها، آمار خرید ۲۰% بیشتر شد. (A)
همیشه عکس‌های خوب و با کیفیتی را در صفحه محصولم قرار می‌دادم. از بهترین دوربین و بهترین تجهیزات عکاسی استفاده می‌کردم و همه چیز درجه یک بود. علی رغم همه این کارها، یک نکته مهم را فراموش کرده بودم، عکس‌های من تنها به چند زاویه محدود شده بودند. (I)
با عکسبرداری از زوایای مختلف و همینطور نمایش محصول هنگام استفاده از آن، فروش سایتم ۲۰% بالاتر رفت و افراد بیشتری در صفحه محصول اقدام به خرید می‌کردند. فکرش را هم نمی‌کردم که عکس برداری از زوایای مختلف تا این اندازه برای کاربران مهم و موثر باشد. (D)
از آن روز به بعد آزمایش‌های مختلفی را روی عکس‌های صفحه محصول انجام داده‌ام و نتایج جالبی به دست آمده است که در این مقاله هرآنچه از عکاسی محصولات فهمیده‌ام را با شما به اشتراک گذاشته‌ام، همراهم باشید. (A)
البته این بهترین نمونه استفاده از فرمول AIDA برای نوشتن یک مطلب آموزشی نبود، اما فکر می‌کنم به اندازه‌ای بود که متوجه شوید چطور می‌توان از فرمول آیدا برای مطالب آموزشی هم استفاده کرد و کاری کرد که کاربر برای خواندن مطلب آموزشی شما اشتیاق بیشتری داشته باشد.
کلام آخر
بنویسید، بنویسید و بازهم بنویسید.
همانطور که گفتم فرمول‌ها به شما کمک می‌کنند که بهتر فکر کنید و فرمول آیدا یکی از بهترین فرمول‌ها برای شروع تبلیغ نویسی و بهتر فکر کردن است.
مثلا وقتی برای نوشتن یک متن اثرگذار به فرمول آیدا فکر می‌کنیم، خیلی سریع به دنبال نوشتن یک عنوان جذاب می‌رویم و سپس به دنبال نوشتن یک متن که مخاطب را به ادامه ماجرا علاقه‌مند کند و به همین شکل جلو می‌رویم تا متن ما طبق ساختار فرمول باشد.
البته دقت داشته باشید که همیشه مرز قسمت‌های فرمول مشخص نیست. مثلا ممکن است شما یک پاراگراف بنویسید که در آن هم مخاطب به خواندن متن علاقه‌مند شده است و هم در ادامه شوقی برای خرید در او ایجاد می‌شود یعنی این پاراگراف شامل بخش I و D فرمول است.
پس خیلی به دنبال مرزبندی متن تبلیغاتی خود نباشید.
و در آخر اگر واقعا به دنبال یادگیری هستید، همین الان برای مثال میکروفون یک متن با فرمول آیدا بنویسید و کامنت کنید. من هم قول می‌دهم که کامنتتون رو بی پاسخ نگذارم. 😀
